-
Cuijkse werkgroep neemt aanleg natuurcompensatie in eigen hand
Werkgroep Natuur en Milieu in Cuijk stond op 19 maart aan de schop. Op het terrein ‘Cranenburgs Hekken’, plantten zij een houtwal van bijna 200 meter aan. Met zes man sterk stonden de ruim 300 planten in no-time op de grondwal. De houtwal is samen met een nieuwe amfibieënpoel en een nog aan te leggen dassentunnel onder de Beerseweg de natuurcompensatie voor uitbreiding van industrieterrein de Beijerd en ’t Riet in Cuijk. Werkgroep natuur en Milieu bestaat uit verschillende organisaties die actief zijn in het groene buitengebied van gemeente Cuijk. Zij adviseert de gemeente op het gebied beleid en uitvoering van natuur en milieu. Areal was aan zet om namens de werkgroep de omgevingsvergunning voor de houtwal en de melding Kuuks akkoord voor de poel te verzorgen.
+ -
Inrichting natuurstrook langs Munse Wetering door melkveehouder
Een melkveehouder die op zijn eigen grond een ecologische verbindingszone aanlegt? In Herpen bij Ravenstein is dat in volle gang. Ondernemer Willem-Jan Konings neemt zijn verantwoordelijkheid en richt een deel van de Munse Wetering in als natte EVZ. Natuurlijk maakt hij gebruik van de grondwaardedaling en zet die om in aankoop van goede landbouwgrond. Een win-win-situatie dus. Areal heeft het proces van A tot Z begeleid.
+
Bouwprocessen buitengebied in volle gang
Het voorwerk is voor de buitenwereld niet zichtbaar. Pas als Areal bestemmingplanprocedures en aanvragen voor omgevingsvergunningen succesvol heeft afgesloten zijn de resultaten op het agrarische erf zichtbaar. Een bedrijfswoning bij een vleeskalverbedrijf in de gemeente Boxmeer en een paardenstal bij een loonwerkbedrijf in de gemeente Cuijk kenmerken langzaam maar zeker de ontwikkeling in het buitengebied.
+
Natuurcompensatie in Cuijk toonaangevend in Europa
Op 3 december ging op kampeerboerderij ‘De Tienmorgen’ de laatste boom de grond in. Hiermee sloten de Cuijkse wethouder Stoffels, voorzitter van de agrarische natuurvereniging Wijdeven en projectontwikkelaar Van Boekel van Dommelsvoort twee natuurcompensatieprojecten op Cuijks grondgebied symbolisch af. Areal begeleidde dit project in opdracht van de agrarische natuurvereniging ANV-Raamvallei.
+Rond Beers en Haps hebben boeren op eigen grond ongeveer 45 km aan houtwallen en heggen aangelegd. Daarmee compenseren zij het landschap dat verdwijnt door aanleg van een recreatiepark in de Dommelsvoort in Beers en het bedrijventerrein Laarakker bij Haps. ‘’Jullie kunnen trots zijn op deze prestatie’’, sprak Jaap Dirkmaat van Das en Boom de deelnemende boeren toe. Volgens Dirkmaat hebben de Cuijkse boeren het grootste landschapsherstelproject in Nederland voor elkaar gekregen.
Meerwaarde van compensatie
In 2003 legde gemeente Cuijk met de Dassennota een visie neer over de mogelijkheden om binnen de leefgebieden van de das ontwikkelingen mogelijk te maken. ‘’Voorwaarde was wel dat landschap en natuur dat verdwijnt wordt gecompenseerd’’, gaf wethouder Gerard Stoffels aan. Nu is die compensatie gereed. De wethouder sprak over de meerwaarde van die nieuwe natuur voor recreatie en was positief over de vrijwillige deelname door de agrariërs in de gemeente.Nominatie ‘Gouden Mispel’
Agrarische natuurvereniging ANV-Raamvallei heeft het merendeel van het proces voor haar rekening genomen. Voorzitter Herman Wijdeven gaf aan dat er na stevig onderhandelen met de opdrachtgever J.V. Dommelsvoort in 2008 een start gemaakt werd. ‘’Zelf aanleggen door boeren? Dat vertrouwen moesten we nog winnen bij diverse instanties’’, volgens Wijdeven. Jaap Dirkmaat van Das en Boom beaamde het wantrouwen in het begin. Dirkmaat liet zien hoe waardevol de houtwallen en hagen zijn voor de biodiversiteit. Bij het zien van het behaalde resultaat gaf hij de deelnemende boeren mee trots te mogen zijn op dit landschapsherstelproject, dat zelfs vanuit Engeland gevolgd wordt. Dirkmaat nomineert het project voor de prestigieuze landschapsprijs ‘de Gouden Mispel’ 2016.Goed aanbod voor boeren
Deelnemende agrariër Jan de Haas was gemotiveerd om hagen en singels aan te leggen. ‘’Ik ben betrokken bij het gebied waar ik woon en werk. Verbetering van het landschap, daar kan ik van genieten. ’’ Projectleider Gerald Willemsen gaf aan dat de compensatie financieel prima vergoedingen kent. ‘’We konden boeren een goed aanbod doen.’’ Met dat aanbod en visie op duurzame landschapsinrichting is daardoor is er uiteindelijk 30 kilometer aan houtwallen en hagen gerealiseerd. Daarnaast zetten de deelnemers 15 hectare akkerbouwgrond om naar hoogstamfruit boomgaardjes en blijvend grasland. Vanaf deze winter gaat ANV-Raamvallei zich richten op het onderhoud van de landschapselementen.
Boomkwekers roepen politiek op voor dialoog
Op zaterdag 17 oktober 2015 trokken negen raadsleden en een wethouder van gemeente Grave het veld in. De afvaardiging van de Graafse politiek gaf daarbij gehoor aan de uitnodiging van ZLTO-Land van Cuijk Noord en ANV-Raamvallei om samen met boomkwekers in de gemeente een discussie te voeren over boomteelt. Ook Areal heeft hiervoor input geleverd. Aanleiding van die discussie is het voorontwerp bestemmingsplan boomteelt, waarmee gemeente Grave de uitbreiding van die sector stevig aan banden wil leggen. Wethouder Daandels haakte in op de levendige discussie: ‘’We gaan nogmaals afwegen of de gepresenteerde maatregelen onze boomtelers niet onevenredig beperken in hun bedrijfsvoering. Uiteraard betrekken we graag de sector daarbij.’’
+Het voorontwerp bestemmingsplan Boomteelt van 18 februari 2015 viel bij vrijwel alle agrarische ondernemers en met name de boomtelers in Grave koud op het dak. Het voorontwerp is gebaseerd op de ‘Boomteeltvisie’, door het Graafse college opgesteld om de uitbreiding van boomteelt in de gemeente te reguleren. Volgens de boomtelers lijkt deze visie een verbod van verdere uitbreiding van het telen van bomen, opgesteld uit angst voor ongeremde groei van de boomteelt.
De Graafse boomtelers zetten hun deuren open. Gerald Willemsen legde de raadsleden uit dat boomteelt geen bedreiging hoeft te zijn voor landschap en archeologie. De dassenpopulatie doet het goed op het gras tussen de bomen, evenals konijnen en vogels. Het areaal boomteelt in Grave is bijna 57 hectare. De boomtelers verwachten daar nauwelijks nog groei in. Verder werd er gepleit tegen een verbod. Liever zien we een voortzetting van het huidige vergunningstelsel – als afwegingskader om werkgelegenheid en ondernemerschap in het buitengebied van Grave op een duurzame wijze te beheren.
Eind november presenteert het college van Grave naar verwachting het ontwerp bestemmingsplan Boomteelt. Een verdiepingsbijeenkomst als deze werd door de aanwezige raadsleden zeer gewaardeerd. Het publiceren van een voorontwerp van de gemeente en het organiseren van een verdiepingsbijeenkomst door de sector draagt bij aan een weloverwogen besluit.
Laatste amfibieënpoel westzijde EVZ Laarakkerse waterleiding aangelegd
Landgoed ‘De Hiersenhof’ voltooit de ecologische verbindingszone (EVZ) Laarakkerse Waterleiding met de aanleg van een amfibieënpoel. Familie de Quay, eigenaar van het landgoed draagt daarmee als particuliere grondeigenaar bij aan de natuurlijke verbinding tussen de landgoederenzone bij Beers en het Maasheggengebied richting Sint Agatha. Areal leverde het ontwerp en begeleidde het proces van A tot Z. ANV-Raamvallei, gemeente Cuijk, provincie Noord-Brabant en waterschap Aa en Maas zorgden voor de financiering door middel van de regeling ‘Stika’.
+Het gebied ten Noorden van Haps is in eerste oogopslag typerend voor het Land van Cuijk. Een kleinschalig landschap met bosjes en hakhoutsingels, afgewisseld met akkerbouw- en graslandpercelen.
Dwars door dit gebied slingert de Laarakkerse Waterleiding, een waterloop die de landgoederenzone bij Beers verbindt met de Maasheggen in Sint Agatha. Om een brug te slaan tussen die twee natuurgebieden hebben de beleidsmakers een ecologische verbindingszone (EVZ) op de kaart gezet, precies langs die Laarakkers Waterleiding. De grondeigenaren langs die loop hebben niet afgewacht maar gingen samen aan de slag. Slechts een kleine strook is door gemeente en waterschap langs de waterloop opgekocht en vervolgens ingericht als EVZ zoals gebruikelijk. De rest van de inrichting gebeurde in Haps toch heel anders. De boeren gingen zelf aan de slag met de inrichting.
Zeven boeren, één landgoedeigenaar, het waterschap en Staatsbosbeheer. Dik drie kilometer ecologische verbindingszone met een oppervlakte van in totaal dik vier ha. Dat zijn cijfers die spreken. Wat er gebeurd is tussen Haps, Beers en Cuijk is dan ook een fraai staaltje samenwerking van aangelande boeren, waterschap en gemeente. Boeren tonen visie.
Het waterschap durft beheersopgaven uit handen te geven. Organisaties als gemeente en provincie dragen zorg voor duurzame financiering en compensatie van gronden. Gedeputeerde Van den Hout spreekt tijdens de officiële opening van de eerste particuliere EVZ van Brabant van Een voorbeeld van natuuraanleg nieuwe stijl.
Klimaatcompensatie in het Land van Cuijk
Het klimaat verandert. Zowel nationaal als internationaal worden pogingen gedaan om de stijging in temperatuur beperkt te houden tot 2 graden in 2020. Aanleiding van deze stijging is de toenemende uitstoot van broeikasgassen. Hoewel altijd al van nature aanwezig, heeft de mens sinds de industriële revolutie de hoeveelheid broeikasgassen verhoogd tot een gevaarlijk niveau.
+Uw bedrijf stoot ook CO2 uit. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van uw bedrijfsauto’s, verwarming en elektriciteit. Het begint met het vermijden van CO2 uitstoot. Is vermijden niet voldoende, dan kan er nog geworden gecompenseerd. Compenseren betekent dat er bomen worden aangeplant die de CO2 die uw bedrijf heeft uitgestoten weer opnemen. Zo kunnen we uw bedrijf uiteindelijk klimaatneutraal noemen. Klimaatcompensatie hoeft per saldo niet altijd geld te kosten. Besparingen voor CO2 gaan vaak gepaard met besparingen in uw portemonnee.
Areal denkt graag mee met uw bedrijf. We denken praktisch en vanuit de ondernemer. Voor ons is het van belang dat de bomen worden geplant in het Land van Cuijk. Zo kan iedereen er van genieten, en kan iedereen zien dat uw bedrijf zich inzet voor een regionaal gedragen klimaatcompensatie. Daar willen we onze ervaring in natuurcompensatie graag voor inzetten.
Landgoedbeheerder Croy legt ecologische verbindingszone aan
Eigenaren en pachters in het gebied Croy zetten hun handtekening onder de ruil van 43 hectare landbouwgrond. Dat was de start voor de uitvoering van een flinke verbetering van de agrarische structuur in het gebied. Daarnaast gaan de grondgebruikers aan de slag met de inrichting van een ecologische verbindingszone van 3,75 hectare aan de Goorloop. De grondeigenaren werken daarmee samen met waterschap Aa en Maas want ook op het grondgebied van het waterschap ontstaat er binnenkort een flink deel van die natuurlijke zone.
+Inzet gronden provincie cruciaal
De wens om hier kavelruil in te zetten stond in de Gebiedsvisie Croy uit 2008. Het doel was verbetering van het gebied, voor de agrarische sector, voor natuur langs de Goorloop en voor landschap en recreatie. Het ging om vrijwillige kavelruil. Grondeigenaren en gebruikers in Croy kennen elkaar goed. Kavelruil Croy ging van start. Het zou ongeveer een half jaar duren. Dat bleek te optimistisch. Ze gingen met elkaar aan tafel om een plan te maken. Waterschap Aa en Maas, gemeente Helmond en gemeente Laarbeek zetten de middelen voor natuur en water in. Het leverde in eerste instantie niet veel op, maar doordat de provincie ruilgrond inzette werden er meer ruilingen mogelijk.Uiteindelijk zijn er meer dan 30 percelen geruild door 12 deelnemers met eigendom, erfpacht en reguliere pacht. De Stichting Geloof Hoop en Liefde was partij als eigenaar van de pachtgronden. Het was al met al een hele puzzel, waarbij een onafhankelijke ‘kavelruilcoördinator’ een belangrijke rol had. In totaal werd er ongeveer 43 hectare geruild.
Ecologische stapstenen langs de Goorloop
Behalve voor de agrarische sector heeft het kavelruilproject ruimte opgeleverd voor natuur langs de Goorloop, in totaal 3,75 hectare. Dat was ook een eis van de provincie voor haar inzet van ruilgrond. De Goorloop wordt als ecologische verbindingszone gecompleteerd met een aantal ‘stapstenen’. Sommige daarvan zijn van waterschap of gemeenten, maar andere blijven in handen van de pachters en Stichting Geloof Hoop en Liefde. Zij gaan daar zelf voor zorgen. De inrichting van die stapstenen gebeurt tegelijk met aanpassingen aan de beek zelf (‘beekherstel’) nog dit jaar.Croy gaat erop vooruit! Als het goed is, is dit niet het einde van de verbetering van het gebied. Croy biedt nog veel meer mogelijkheden, maar je kunt niet alles tegelijk. Het is belangrijk dat eigenaren en gebruikers van Croy met elkaar in gesprek blijven over de toekomst van Croy, en partners zoeken voor verdere ontwikkeling.
Voorintekening ANLB 2016 in afronding
De eerste intekensessie voor het nieuwe Agrarische Natuur en Landschapsbeheer (ANLB 2016) is in volle gang. Areal ondersteunt de gebiedscollectieven bij de intekening. In opdracht van collectief Oost-Brabant heeft Areal de voorintekening opgepakt voor de regio Cuijk. In opdracht van collectief Deltaplan Landschap voor de Maasheggen.
+
ANLB 2016 is een nieuwe regeling die SNL en (P)SAN opvolgt.Individuele aanvragen voor maasheggen, akkerranden en botanische grasland mogen niet meer. Een gezamenlijke aanvraag wel. Ook is de aanpak meer gericht op ecologische doelen en de kwaliteit van het gebied. Daar zorgt het Collectief Oost-Brabant voor in het Cuijk en het de Beerse overlaat. In het Maasheggengebied is collectief Deltaplan Landschap aan zet.
Eerste betalingsrechten met GLB aangevraagd
Grondgebruikers komen in 2015 voor het eerst in aanmerking betalingsrechten. Met die rechten hebben agrarische grondgebruikers recht op Brussels geld als toeslag voor het telen van diverse gewassen en het in stand houden van het landschap. Dat laatste is nieuw en heet GLB. Om optimaal van de toeslagen gebruik te maken moeten de meeste landbouwers hun percelen deels vergroenen. Met die puzzel stoeit Areal net zolang tot er een optimale balans is tussen toeslag en vergroening. De eerste aanvraag is de deur uit. Tot 15 mei volgen er nog meer. Van veehouders, landgoedeigenaren, boomkwekers en akkerbouwers.
+
Dassenfamilie verplaatst
In de Dommelsvoort, bij de Kraaijenbergse Plassen wordt een gebied afgegraven, om het vervolgens in te kunnen richten als recreatiegebied. Bij het afgraven van de Dommelsvoort gaat een landschap verloren, waar onder andere een dassenfamilie in gehuisvest is. Samen met de Agrarische Natuur Vereniging ANV Raamvallei wordt voor de compensatieopgave een originele aanpak bedacht. In aanloop naar de uitvoering worden er houtwallen en fruitboomgaarden aangeplant in het compensatiegebied Gasselsbroek (1250 ha).
+Deze landschapselementen worden stuk voor stuk aangelegd en beheerd door boeren en particulieren in het gebied, op hun eigen grond. Hier krijgen ze voor de komende 30 jaar een vergoeding voor, vanuit een speciaal opgerichte stichting.
Inmiddels ligt het Gasselsbroek er al mooi bij. In totaal is er meer dan 30 kilometer houtwal aangelegd. De dassenfamilie is nu verhuist naar zijn nieuwe locatie. Voorlopig worden ze nog bijgevoerd bij een omheinde kunstburcht. Als ze eenmaal gewend zijn aan hun nieuwe locatie, dan gaan de poorten open en mogen de dassen de buurt gaan verkennen.
Ezeltjespad Gassel deels gerealiseerd met behulp van het Groenblauw stimuleringskader
Wat is er leuker dan genieten van ons mooie buitengebied? Het Ezeltjespad komt door dorp, bos en boeren buitengebied in Gassel, gemeente Grave. Over boerenland waar nog niet eerder een pad was. Ook is er veel te zien tijdens deze wandeltocht, een kwekerij in sierheesters en coniferen, dierenwei met herten, zorgboerderij, oude boerderijen, ambachtelijke boerderij met verkoop van eigen producten zoals aardappelen, groente, vleespakketten, worstenbroodjes enz., boerenklompengolf, bos met speeltuin, manege. Maar natuurlijk mogen we de ezeltjes niet vergeten. De route is ongeveer 4 km lang en is zeer goed geschikt om te wandelen met kinderen. Kinderen kunnen zelf op zoek naar de leuke punten tijdens de route en zullen ontdekken dat wandelen leuk is. Wij nodigen u van harte uit om deze mooie wandelroute te lopen. Loop de route vaker want de natuur en het buitengebied verandert continue; akkerland, opkomst gewas, groei en oogst. Er is altijd vanalles te zien en te ontdekken! Het Ezeltjespad ligt in Gassel en op dit moment kunt op ieder punt de route starten en de bordjes volgen.
+
Opening particuliere inrichting aan de rand van Haren
De aanleg van nieuwe natuur bij familie Van de Camp in Haren bij Ravenstein is officieel geopend. Wethouder Hoeksema sprak enthousiast over het Groenblauw Stimuleringskader en deed de toezegging dat gemeente Oss voor de komende vier jaar de regeling financieel blijft ondersteunen. Daarna zette Hoeksema de schop in de grond om de laatste boom te planten.
+Voor de aanleg en het beheer van landschapselementen – zoals een poel voor amfibieën of een natuurvriendelijke oever – ontvangt Van de Camp subsidie uit het Groenblauw stimuleringskader. Met deze subsidie is het voor mij interessant om een stukje landschap aan te leggen, aldus van de Camp.
Nieuwsgierig? Bekijk de inrichtingsplannen hier.
Duurzaam beheer in de Maasheggen
Hoogstwaarschijnlijk bent u al bekend met de Maasheggen, een prachtig stukje natuur langs de Maas ter hoogte van Boxmeer. Het karakter van de Maasheggen komt grotendeels van de vele heggen die deels worden beheerd door grondeigenaren. Met behulp van het Groenblauw stimuleringskader is een aanzienlijk aantal heggen voor de komende zes jaar voorzien van een financiële compensatie voor het beheer.
+Het integraal gebiedsproject Maasheggen van Dienst Landelijk Gebied is dit jaar afgerond. En met succes. In totaal zijn er maar liefst 29 bestaande heggen – ofwel 6,85 kilometer – en 14 nieuwe heggen – met een lengte van 1,74 kilometer – verzekerd van beheer tot 2020. Ook zijn er in totaal 30 randenpakketten aangevraagd met een totale lengte van ruim 5 km en een oppervlakte van 3,46 ha.
Bekijk hier meer cijfers in het evaluatierapport van het project.
Stichting Kops Plateau verwelkomt 110 studenten!
Twee bussen met daarin 110 enthousiaste en gedreven studenten van de Hogeschool Van Hall Larenstein arriveerden nabij het Kops Plateau te Nijmegen om deze inspirerende locatie, waar natuur en cultuur samenkomen, te bewonderen. Hogeschool Van Hall Larenstein is een bijzondere hogeschool waar hoogwaardige, ambitieuze en innovatieve professionals opgeleid worden om een bijdrage te leveren aan een duurzame wereld. Wanneer de studenten van de opleiding Tuin- en Landschapsinrichting voet zetten op het terrein van het Kops Plateau worden zij rondgeleid over het rustgevend stuk groen waarbij zij informatie krijgen over het verleden van deze bijzondere plek.
+Zij zijn uitgenodigd om hier inspiratie op te doen om vervolgens na te denken over hoe de vergeten archeologie van het Kops Plateau meer belicht kan worden. De focus ligt hierbij met name op de natuurontwikkeling en landschapsinrichting. Hiermee hopen wij als stichting, in samenwerking met VHL, de aandacht voor natuurschoon en historisch besef te stimuleren. Daarnaast dragen wij bij aan de ontwikkeling van de studenten door hen lerend ontdekkend competenties te laten verwerven die zij nodig zullen hebben tijdens de rest van hun studieloopbaan.
Wie zijn wij?
Een klein maar krachtig adviesbureau voor projecten in het buitengebied, dát is Areal.Areal is stellig van mening dat het platteland gezonde bedrijven nodig heeft, evenals een gezonde natuur en een fraai landschap. In dat krachtenveld bemiddelt Areal tussen ondernemers en overheid. Daadkrachtig en een beetje eigenwijs.
Lars van Peij (06) 249 209 71 (0486) 43 20 66 lars@areal-agro.nl | LinkedInMarianne Willemsen (0486) 43 20 66 marianne@areal-agro.nlGerald Willemsen (06) 22 46 82 28 (0486) 43 20 66 gerald@areal-agro.nl | LinkedInContact
